Merlot

Het is, naast de witte Chardonnay druif, één van de grootste der aarde. De blauwe Merlotdruif geniet wereldwijd grote bekendheid. Van zacht, ingetogen, fruitig en sappig, tot zwoel, romig, kruidig en indrukwekkend: Merlot kent vele gezichten. In Frankrijk is het de meest aangeplante druif, maar dit is niet verwonderlijk.

Merlot in vogelvlucht

Volgens de overlevering komt de Merlot druif, zonder twijfel uit de Franse Bordeauxstreek. De naam heeft het druifje te danken aan de merel, ofwel ‘merle’ in het Frans. Dat zou kunnen komen doordat de merel graag van de druiventrosjes peuzelt of omdat de grote blauwe druif met een dun schilletje dezelfde kleur zou hebben als dat de desbetreffende vogel heeft.

De Merlot houdt niet van te veel hitte, kan vroeg rijpen én is een echte ‘rechteroever druif’. De Bordeaux wordt gesplitst door de rivier Gironde, de twee oevers -een links en een rechts- zijn zeer vruchtbaar voor wijnbouw. Op de linkeroever domineert de Cabernet Sauvignon, op de rechter is dat dus de Merlot. De twee druiven versterken elkaar in een blend -de Cabernet brengt kracht, de Merlot souplesse- en vinden we daardoor vaak terug in de Bordeaux assemblages.

Merlot, een Nederlands succes?

Het schijnt dat Nederlandse pioniers de drassige moerasgrond in de Médoc hebben drooggelegd, om daar druiven te kunnen verbouwen. De Hollanders stonden daarmee aan de wieg van het succes van de Bordeauxwijnen; want ook de Médoc staat bekend om prachtige Merlotwijnen.

De Engelse hebben daaropvolgend, in 1855, het classificatiesysteem van de Grand Cru Classés in het leven geroepen. De beste en meest prestigieuze wijnen krijgen hiermee de hoogste classificering: de Premier Grand Cru Classé. Merlot heeft daar een groot aandeel in. De druif doet het daarnaast uitzonderlijk goed op de kalkrijke en zanderige bodem van Saint-Émilion en Pomerol.

Bordeauxwijnen zijn elegant en ingetogen. Vlezig en complex, met tonen van donkerrood fruit, kersen, zoete specerijen, peper, leer en tabak. De wijnen worden doorgaans op Franse eiken vaten gerijpt. Door houtlagering en veroudering verkleurt de Merlot van kersenrood naar een amberkleur, ook krijgen de wijnen meer aardse aroma’s, zoals truffel.

Naast dat de druif spannende wijnen levert in Frankrijk of mooie fruitige wijnen voorbrengt in Italië, heeft de Merlot in de jaren ’70 een overstap gemaakt over zee.

Zo is Chili een groot producent van de Merlotwijnen, maar ook Argentinië. Een Merlot uit de Nieuwe Wereld heeft vaak minder ouderingspotentieel dan een versie uit Bordeaux. De Nieuwe Wereld wijnen zijn meer op het fruit gericht, uitgesproken en romig. De druif is inmiddels ook in Zuid-Afrika, Australië of Nieuw Zeeland geliefd bij wijnboeren, zoals gezegd is Merlot dan ook één van de meest aangeplante druiven ter wereld.